Naczelne w fantastyce – jak to z Planetą małp było i jest

Ludzie i współczesne małpy mają swojego wspólnego przodka – jakąś małpę. Dlatego niczym dziwnym nie jest, że fantastyka czasami interesuje się naszymi kuzynami i obsadza ich w roli bohaterów utworów fantastycznych. Właściwie to można by powiedzieć, że robi to nawet zbyt rzadko. Sztandarowym przykładem fantastyki małpiej jest oczywiście multiwersum „Planety małp”, zapoczątkowane powieścią Pierre’a Boulle z 1963 roku, którą już kilka lat po jej premierze przeniesiono na ekran. W sumie do tej pory otrzymaliśmy 10 filmów, 2 seriale, liczne upowieściowienia i komiksy. Spróbujemy się przyjrzeć temu, co chciał przekazać autor powieści, co opowiadają filmy, jaki jest wydźwięk poszczególnych dzieł i jakie były koleje ich powstawania. Trzeba bowiem wiedzieć, że poszczególne utwory różnią się między sobą nie tylko fabułą, ale i przekazem, co ciekawsze, to zmieniało się nawet w trakcie realizowania poszczególnych filmów.

Wpływ na to mieli nie tylko twórcy, ale też aktorzy, producenci, testowi odbiorcy i cenzura. Na koniec zastanowimy się również, w jakim stopniu obraz poszczególnych małp w kolejnych utworach odpowiada temu, co dziś wiemy o etologii tych zwierząt, co w powieści czy filmach jest zgodne z biologiczną rzeczywistością, a co jest absolutną fikcją. I jakich małp w świecie „Planety małp” bardzo prelegentowi brakuje.